Çok fazla başvurunun olduğu pozisyonlar için giderek daha sık yapılmaya başlanan grup mülakatlarında amaç birden fazla adayı aynı anda tanıyarak doğru adayı seçebilmek. İnsan Kaynakları uzmanları tarafından adayların tüm davranışlarının ve becerilerinin incelendiği grup mülakatlarında dikkatli olmak şart.

İnsan Kaynakları uzmanları tarafından bir plan çerçevesinde yapılan grup mülakatlarında adayların kendi aralarında tartışmaları teşvik edilerek liderlik özelliği baskın adayların öne çıkmasını sağlamak ve tüm becerileri gözlemleyebilmek hedeflenir. Özellikle büyük şirketlerin sıklıkla kullandığı ve yaygınlığı giderek artan grup mülakatlarında dikkat çekmek için bazı püf noktalarına dikkat etmekte fayda var.

İşte diğer adayların arasından sıyrılabilmek için dikkat edilmesi gerekenler:

Göz teması

Mülakatı yöneten İnsan Kaynakları uzmanlarıyla sürekli göz teması kurmak çok önemli. Mülakatın başından sonuna kadar kuracağınız göz teması özgüveni yüksek, ne istediğini bilen ve iletişimi kuvvetli biri olduğunuzu göstermesi açısından son derece gerekli.

Kendini tanıtırken

Her mülakat gibi grup mülakatları da adaydan kendisini tanıtması isteği ile başlar. Burada İK uzmanının zaten özgeçmişinizi bildiği düşünülürse çok fazla detaya girmeden kısa bir tanıtım konuşması yapmak gerektiği unutulmamalı. Önceden hazırlanacak hedeflere ve kişiye dair kısa konuşma en başta dikkat çekmenin güzel bir yolu olacaktır.

Vaka çalışması

Grup mülakatlarında adaylara genelde bir vaka çalışması verilerek sanal bir çalışma ortamı yaratılır. Bu çalışmayla ilgili adayın mutlaka özet de olsa düşüncelerini ifade etmesi, problemlere çözüm sunması ve önerilerini dile getirmesi son derece önemli. Siz de  kendinize sorulmasını beklemeden uygun bir aralıkta söz alıp uzmanların dikkatini çekebilirsiniz.

Zaman kısıtlı

Heyecan ve stres nedeniyle mülakat sırasında kendinizi gösterememeniz ya da istediğiniz gibi ifade edememeniz göz ardı edilmemesi gereken bir olasılık. Bu nedenle zamanın kısıtlı olduğunu unutmamak gerekiyor. Önceden hazırlık yapmanız ve söylemek istediklerinizin çerçevesini çizmeniz bu nedenle çok önemli.

Muhalefetten kaçınmak

Diğer adayların söylediği her şeye muhalefet etmek, sürekli aksini iddia etmeye çalışmak dikkat çekmenin hiç de iyi bir yolu değil. Önemli olan vaka çalışmasıyla ilgili düşüncelerinin anlamlı ve uygulanabilir olması. Aksi bir düşünce sunacaksanız bile tarzınıza ve ifade biçiminize dikkat etmeniz gerekiyor.

Takım ilişkileri

Adayın grup mülakatında takım üyeleriyle kurduğu ilişki son derece önemli. Diğer takım arkadaşlarıyla göz teması kurmanız, sözlerini kesmeden onları dinlemeniz ve uyumlu davranmanız gerekiyor. Diğer çalışanlarla kurduğunuz ilişkinin de teste tabi tutulacağını unutmamalısınız.

Mütevazi olmak

Başarılarla geçen bir üniversite hayatının ardından iş dünyasına hazırsınız. Bir an önce yeteneklerinizi göstermek ve ayaklarınızın üstünde durmak istiyorsunuz. Öncelikle acele etmeden sağlam adımlarla ilerlemeniz gerekiyor. Aceleci olmak yanlış bir tarzınızın olmasına ve kapıların daha en başta kapanmasına neden olabilir. Uzmanlar grup mülakatında kibar ve saygılı olmayı, diğerlerini ezmeye çalışmadan düşünceleri ifade etmeyi ve en önemlisi de kişinin kendisi gibi olmasını öneriyor.

Hepimiz iletişimin önemli bir liderlik özelliği olduğunu biliyoruz. Buna rağmen araştırmalar sıklıkla liderlerin neyi, nasıl söylediklerine odaklanırken ekipleriyle ve çevrelerindeki insanlarla olan iletişimlerini es geçiyor. Takım lideri olmak için ekiple iletişim nasıl kurulmalı? Bir çalışanın takım lideri olabilmesi için ne tür becerilere ihtiyacı var? Sizin için araştırmacıların verilerine de dayanarak takım lideri olma sürecini inceledik.

Beynin işleyişi üzerine yapılan yeni bir çalışmaya göre lider ya da liderlik potansiyeli taşıyan kişi ile takımındaki çalışanın arasındaki bağ, ekibin diğer üyelerinin kendi aralarında kurduğu bağdan daha güçlü. Yani bu durumda ekip içinde kurulan iletişimin daha zayıf olduğunu söyleyebilir miyiz? Max Planck Enstitüsü’nden Jing Jiang ve ekibinin yaptığı araştırma bunu tam olarak doğrulamasa da lider ışığına sahip kişinin kurduğu iletişimin gücünün dikkat çekici düzeyde farklı olduğunu belirtiyor. Lider özelliklerine sahip biriyle kurulan iletişimde beyin aktivitesi daha yoğun ve senkronize.

Araştırmacıların takım lideri olmak için gerekli olduğunu tespit ettikleri yedi kriter var:

  • Grup koordinasyonu
  • Aktif katılım
  • Yeni perspektifler
  • Kalite girdisi
  • Mantık ve analitik yetenek
  • Sözlü iletişim
  • Sözlü olmayan iletişim

Bu yedi kriter eşliğinde iyi bir takım lideri olmak için dikkat edilmesi gereken noktalar ise şöyle:

Ne kadar çok iletişim kurduğun değil, iletişimde ne kadar iyi olduğun önemli

Liderlerin ne kadar konuştuğunun önemi yok. Hatta fazla konuşmak sıklıkla negatif etki yaratıyor. Jing Jiang’in araştırmasına göre beyin senkronizasyonunun kurulabilmesinin temelinde yukarıdaki yedi faktör ve kurulan iletişimin kalitesi var. Takım lideri az konuşsa da içeriğin kalitesi ile başarı yolunda istediği etkiyi kolaylıkla yaratabilir.

Karar verirken önemli olan sözsüz değil, sözlü iletişim

Sözsüz iletişim de elbette önemli. Ancak Jiang’in araştırmasına göre iyi bir takım lideri olarak süreci tamamlamaya yardımcı olan en önemli araç sözlü iletişim. Ekip üyelerinin “Ben bu kişiyle sağlıklı bir iletişim kurabilirim” dediği kişi, en büyük takım liderliği sınavından da geçmiş oluyor.

İletişimi teşvik eden takım lideri

Bir takım liderinin en önemli özelliklerinden birisi de bir konuşma ya da tartışma başlattığında baskı yapmadan doğal bir şekilde ekibin her bir bireyini o konuşmaya dahil edebilmesi. İyi takım liderinin ekibinin düşüncelerini korkusuzca ifade edebilmesine yardımcı olması, düşünce ve duyguları ortaya çıkartması gerekiyor.

Karar vermede kritik nokta otorite değil kurulan bağ

İletişimin gücünden bahsederken elbette otoriteye dair de birkaç kelam etmekte fayda var. Günümüzde baskıcı, sıkan ve sorunlu otoritenin işlerin yürümesinde ne kadar işlevsiz olduğu apaçık ortada. Takım liderinin ekibini ileri seviyeye taşıyabilmesinde en önemli etken otorite değil, her bir bireyle özenle kurduğu bağ. Bu nedenle şeffaf ve saygılı bir iletişim şart.

Takım liderinin ekibiyle senkronize ilerlemek ve başarılı olmak adına iletişimi ön plana alması gerekiyor. Değişen iş akışları içerisinde çalışan mutluluğu bugün en çok üzerinde durulan konular arasında yer alıyor. Bu mutluluğu sağlayabilmek için çalışanın ne istediğini ve neler beklediğini anlayabilmek önemli. İşte iyi bir takım liderinin farkı da burada ortaya çıkıyor.

Farklı mülakat yöntemleri ve hazırlık için ipuçları

Editor

Son dönemde pek çok farklı mülakat yöntemi geliştirildi. Birbirinden farklı bu yöntemlerde başarılı olmak için senin de kendini yeni tekniklere hazırlaman gerekiyor. Kariyer yolunda üst basamakları hedefleyenler için farklı iş görüşmesi türlerini ve bunlar için hazırlık ipuçlarını derledik.

İşe alım yöntemleri ve mülakat çeşitleri günden güne değişiyor. Özellikle Değerlendirme Merkezlerini kullanarak işe alım yapan şirketler birbirinden çeşitli egzersizler ve mülakat teknikleri üzerinde duruyor. Kariyer yolunda üst basamakları hedefliyorsan farklı iş görüşmesi türlerini ve bunlara nasıl hazırlanman gerektiğini incelemen gerekiyor.

İşte bunun için birkaç farklı yöntemi ve bunlara hazırlık ipuçlarını bir araya getirdik.

Sunum becerilerinin test edildiği mülakatlar

İşe alınacağın pozisyonun beklenen nitelikleri arasında sunum yapma ve belirli konularda yönetimi ya da müşterileri ikna etme gibi özellikler varsa işe alım aşamasında sunum becerilerin de test edilebilir. Bu testlerde iletişim kurma yeteneğin, zaman yönetimin, ikna kabiliyetin ve yaratıcılığın değerlendirilir.

Sunum mülakatları genellikle 10 dakika ile 20 dakika arasında sürer ve sunumunu önceden hazırlaman beklenebilir. Ancak Değerlendirme Merkezlerini kullanan bazı şirketler önceden bilgi vermeksizin hazırlıksız bir sunum yapmanı da isteyebilir. Bu teknikte daha çok baskılara karşı geliştirdiğin tepkiler test edilir.

Sunum mülakatlarında şu noktalara özellikle odaklanabilirsiniz:

  • Sunumun konusunun ana hedeflerine ve sonuçlarına odaklan
  • Giriş, gelişme ve sonuç bölümleri şeklinde bir akışı olmasına dikkat et
  • Kısa cümlelerle ve grafiklerle sunumunuzu şekillendir
  • Sunumda yer almayan ancak sorulabilecek ek sorulara göre hazırlıklarını yap
  • İzleyicilerle göz teması kurmaya özen göster
  • Sakinliğini korumaya çalış
  • Sesinin herkes tarafından duyulduğundan emin ol
  • Sunumu belirtilen süre içinde tamamla
  • Mümkünse son 5 dakikayı soru-cevap için ayır

Grup çalışması mülakatları

İşverenler birden fazla pozisyon için işe alım yapmayı planladığında kendileri ya da değerlendirme merkezleri aracılığıyla grup çalışması tekniğiyle eleme yöntemine başvurabilir. Bu tür iş mülakatlarında 8 veya 10 aday bir araya getirilerek çözüm gerektiren konuyla ilgili grup çalışması organize edilir. Sonra da her bir adayın grup içinde nasıl çalıştığı gözlenir. İşveren bu anda adayların takım çalışması, problem çözme, liderlik, coşku, kararlılık, ticari farkındalık gibi konulardaki becerilerini değerlendirir.

Yaygın olarak kullanılan grup mülakatı tekniklerini ve bunlarda başarılı olmak için nelere dikkat etmen gerektiğini şöyle sıralayabiliriz:

  • Buz kırıcılar: Bu teknikte ekibe çoğunlukla kağıt veya iğnelerden kule yapmak gibi ortak bir görev verilir. Bu teknkte genellikle ekibi rahatlatarak ve birleştirmekle uğraşarak görevin tamamlanmasına katkı sağlayanlar öne çıkar.
  • Tartışma: Bu egzersizde bir iş senaryosu üzerinden grubun mantıklı bir sonuca varması istenir. Burada aranan liderlik özellikleri ya da birleştiricilik yetenekleri değildir. Herkesin fikrini belirtmesi beklenir. İşverenin aradığı ise çoğunlukla ifade yeteneği yüksek ve çözüm için iyi fikirler geliştirebilen adaylardır.
  • Role play ya da rol yapma oyunları: Türkiye’de “role play” olarak adlandırılan bu test yönteminde adaylara belirli bir rol ve bu rolle ilgili bilgiler verilir. Genellikle her adayın belli bir işlevi üstlendiği ve grubun hedefleriyle birlikte bireysel hedeflerine ulaşması için üstlendiği rolün gerekliliklerini yerine getirmesi beklenir.

Grup mülakatlarında başarılı olmak için aşağıdaki ipuçlarından da faydalanabilirsin:

  • Çalışmanın türü ne olursa olsun aktif olarak katkıda bulun, asla geri planda ve sessiz kalma.
  • Başkalarını eleştirme. Diğer adayların sözlerini kesme veya kimseyi alt etmeye ya da yenmeye çalışma. Çok baskın bulduğun bir aday varsa ona kibarca müdahale etmeye çalış. Agresif tepkiler sana faydadan çok zarar getirir.
  • Seninle birlikte diğer adayları da çalışmaya dahil etmeye çalış. Birleştirici olmaya özen göster.
  • Kararlı ve sakin ol.

Grup mülakatları

Grup çalışması mülakatlarından farklı olarak yürütülen grup mülakatları en çok tercih edilen yöntemlerin arasında yer alıyor. Burada işverenler adayı daha çok rekabetçi bir ortamda diğer adaylarla etkileşime girme özellikleri konusunda değerlendirir.

Bu mülakat yönteminde becerilerini ön plana çıkarman büyük önem taşıyor. Vereceğin cevaplarda kullandığın dil için bazı dikkat edilmesi gereken noktalar bulunuyor.

Cümlelerine aşağıdaki şekilde başlayabilirsin:

Grup mülakatında dikkat edilmesi gerekenler makalemizi de okumanı öneririz.

“Katılıyorum ve şunu eklemek istiyorum”

Grupta başka bir adayın yaptığı açıklamayı detaylandırman için sana fırsat verir. Ancak tekrara düşmemeye dikkat etmen gerektiğini unutma.

“Başka bir yaklaşım ise…”

Başkalarının fikirlerine saygı göstererek senin önerilerinizi sunmanıza yardımcı olacak cümle olarak tercih edebilirsin. Ancak diğer adayın fikrini yok saymadığını göstermen çok önemli.

“Bu konuya ekleme yapmak isteyen var mı?”

Bu cümleyle ekip çalışmasında başkalarının fikirlerine de önem verdiğini gösterebilirsin. Fırsat bulduğunda diğer adayları da tartışmaya dahil edebilirsin.